Op enkele plekken in ons bos waar in 2011 clusters zieke sparren zijn gekapt beginnen nu de jonge bomen de lege plek weer enthousiast op te vullen.
Omdat we niet herplanten na kap, maar natuurlijke verjonging zijn gang laten gaan, is dat een mengsel van soorten: de meest rendabele soorten zijn goed vertegenwoordigd (spar, Douglas, lariks en grove den) en hier en daar komen beuk en Amerikaanse eik op. Vogelkers zat er ook tussen, maar die heb ik met hulp van vrienden verwijderd.
Explosie van berk
Maar bovenal is er op deze plek een explosie van berk gaande. Ze groeien overal en ze groeien een stuk sneller dan alle andere soorten. Ik begon me daar zorgen over te maken, aangezien we zo een berkenbos dreigen te krijgen, wat best leuk is voor een clustertje hier of daar, maar waar economisch geen muziek in zit: berkenhout heeft een lage waarde.
Maar zo erg lijkt de situatie niet te zijn. Met name spar en douglas zijn prima in staat om in de niet-zo-zware schaduw van berken door te groeien en zullen de berk over veertig tot vijftig jaar weer inhalen: dan kunnen we de berken gaan kappen, want zij redden het niet in andermans schaduw.
De kers op de taart ontdekte ik vanmorgen naar aanleiding van een documentaire over paddestoelen en schimmels die Arno had opgenomen.
Ondergronds transport
Bodemschimmels geven de voedingsstoffen van de ene boom soms door aan de andere. Specifiek vond ik daarover een artikel uit Nature (1997): waar berk en douglas gemengd groeien, blijken bodemschimmels via hun netwerk van ondergrondse draden voedingsstoffen (specifiek: koolstof) te transporteren van berk naar douglas.
Overdracht van water, koolstof, stikstof en andere voedingsstoffen door schimmels, van de ene boom(soort) naar de andere, is inmiddels door mycologen in verschillende situaties bewezen. Planten die zich niet binden aan bodemschimmels zijn slechter bestand tegen droogte en ziektes (Wikipedia).
Zou het soms zo zijn dat schaduwverdragende bomen met minder licht toe kunnen doordat ze een betere symbiose hebben met bodemschimmels? Schimmels die hen van extra voeding voorzien, deels uit de verterende humus, deels rechtstreeks vanuit naburige bomen?